Fotowedstrijd oktober-november

De twee laatste maanden van de fotowedstrijd breken aan. We hebben het afgelopen jaar al veel foto’s binnengekregen van ‘het mooiste poldertje in Nederland’ en dat allemaal om de vernieuwde website nog mooier te maken. 

Het thema van de maand oktober was herfst. Het instabiele weer leverde bijzondere weersverschijnselen op. We vonden de foto van Harmen Lewin de mooiste inzending. Deze dubbele boog is wel heel spectaculair. Proficiat Harmen!

Uit de foto’s van Harald Hooghiemstra hadden we weer een ruim aanbod om uit te kiezen. Harald heeft de 2e én de 3e prijs in de wacht gesleept met een prachtige nachthemel met heldere maan en een foto met op en top herfst in de mist.

Voor november is het thema ‘Lage zon en lange schaduwen’ gekozen. De wintertijd is begonnen en de zon schijnt alsmaar korter. ’s Ochtends en ‘s avonds veroorzaakt dat een mooi rood licht dat over het landschap scheert en mystieke beelden kan opleveren. We zijn heel benieuwd wat dat gaat opleveren!

Tip

Probeer ook eens in te zoomen op één enkel onderwerp, zoals een reiger, bessen aan een boom of nog een laatste bloem.

Stuur je foto’s – met naam- uiterlijk 30 november naar  fotowedstrijd@wilmkebreek.nl  en korte tijd later zullen ze te zien zijn op de pagina ‘Fotowedstrijd’ onder menu-item ‘Activiteiten’. 

Auteursrecht

Als je een foto opstuurt, geef je meteen ook toestemming dat de Vereniging tot Behoud van de Wilmkebreekpolder de foto auteursrechtenvrij mag gebruiken voor de website of voor andere uitingen van de vereniging. We zullen je naam natuurlijk bij de foto vermelden.

Marga, Sabine,en Henk

Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.wilmkebreek.nl/index.php/2021/11/fotowedstrijd-oktober-november/

Fotowedstrijd augustus-september

In februari dit jaar is de natuurcommissie van onze vereniging gestart met een fotowedstrijd, waarbij de jury elke maand een ander thema bedenkt. Uit de ingezonden foto’s worden de mooiste exemplaren gekozen. De jury bestaat uit Marga Bögels (van de workshop ‘Fotografie met Smartphone), Sabine Bekkers (zij beheert de website en heeft voor de vereniging al veel foto’s gemaakt) en Henk van Alst (hij is de grafisch ontwerper van de website). De afgelopen periode zijn verschillende leden van de vereniging hard bezig geweest om onze verouderde website eens flink op te schudden. De indeling is veranderd, teksten aangepast en de website is nu ook goed op smartphone te bekijken. Met de nieuwe foto’s van de afgelopen maanden is het fotobestand inmiddels enorm uitgebreid. Dank daarvoor! Deze wedstrijd duurt nog tot en met december van dit jaar en daarom doen wij opnieuw een oproep aan alle buurtgenoten om ook in de laatste maanden van dit jaar nog bijzondere foto’s van ‘het mooiste poldertje van Nederland’ te maken en in te zenden.

Het thema ‘Zomer’ in augustus heeft 20 reacties opgeleverd van twee inzenders. Vooral de foto van de koe met haar kalf raakte ons. Deze winnende foto is gemaakt door Leonie van Oldenmark. Harald Hooghiemstra heeft de 2e prijs gewonnen met een prachtige zonsopkomst op de laatste dag van augustus. 

Het thema van de maand september is “Mist & Dauw ” 

De zomer nadert zijn einde en steeds vaker zullen er mistbanken over de polder hangen, waar de koppen van de koeien boven uitsteken. Dat is soms een hilarisch beeld.

Tips & Tricks

Als het buiten mistig is denk je niet meteen aan fotograferen. In het verleden heb ik dat wel eens gedaan en het leverde grauwe en saaie foto’s op. Nu probeer ik het goed voorbereid te doen en dat resulteert in verrassende mysterieuze sfeerfoto’s.

  • De mist blijft jammer genoeg niet al te lang hangen, zet daarom de avond ervoor alles klaar en kijk naar de instellingen van je fototoestel. Een voordeel is dat je storende elementen al kunt verhullen. Ik probeer dat altijd met de Stellingweg flat, dat is een storende afleidende element op de foto.
  • In mist fotograferen is wel een uitdaging. Om bijvoorbeeld een mooie dieptewerking te krijgen kun je objecten op de voorgrond meenemen. De compositie blijft natuurlijk altijd belangrijk om de aandacht van de kijker vast te houden.
  • Voor bloemen met dauw is dit hét moment om deze te fotograferen. We kennen vast allemaal wel de bloemen met dauwdruppels of in een spinnenweb. Ook andere objecten kunnen de waterdruppels verrijken, zoals een waslijn of grassprieten 
  • Verkort je sluitertijd en gebruik altijd je statief of zet je camera op een vaste ondergrond. Dit draagt bij aan een scherpe foto.
  • De ISO-waarde kun je verlagen en het effect is dat je dan minder ruis krijgt.
  • Kijk naar de belichting van de foto, want bij mist zijn er veel wit- en grijstinten.
  • De camera kan moeite hebben met het scherpstellen, het beste kun je dan kiezen voor handmatig scherpstellen

Stuur je foto’s -met naam- uiterlijk 30 september naar  fotowedstrijd@wilmkebreek.nl  en korte tijd later zullen ze te zien zijn op de pagina ‘Fotowedstrijd’ onder menu-item ‘Activiteiten’. 

Auteursrecht

Als je een foto opstuurt, geef je meteen ook toestemming dat de Vereniging tot Behoud van de Wilmkebreekpolder de foto auteursrechtenvrij mag gebruiken voor de website of voor andere uitingen van de vereniging. We zullen je naam natuurlijk bij de foto vermelden.

Marga, Sabine en Henk 

Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.wilmkebreek.nl/index.php/2021/09/fotowedstrijd-augustus-september/

Blog 12 – Wespen

Eindelijk vliegt er een wesp in de tuin. Het is nu augustus en dit jaar nog steeds geen Limonadewesp (Gewone wesp of Duitse wesp) gezien. Twee jaar geleden nog twee nesten, maar vorig jaar geen en dit jaar dus ook niet. Niet één dit jaar. Echt jammer. Wie er wel zat zijn Franse veldwespen. Hij ziet er iets anders uit, vooral goed te zien aan de oranje voelsprieten. Als hij vliegt, hangen zijn poten ook als een uitgeklapt landingsgestel onder zijn lijf. De Franse veldwesp is ook veel rustiger en is beter te benaderen. Limonadewespen lijken op haaien die in het koraalrif naar vis jagen. Ze vliegen tussen de struiken en planten door en onderzoeken elk bubbeltje op een blad of het een spinnetje, vliegje of rupsje is. Eerst wordt de poten en vleugels afgebeten en dan kan het verse vlees naar het nest. Volwassen wespen voeden zich met nectar, maar de larven zijn dus echte carnivoren. Zij worden goed verzorgd. Als tegenprestatie scheiden die larven een zoetige vloeistof uit, waar de werksters dol op zijn. In het voorjaar zie je volwassen wespen nog wel nectar zoeken bij bloemen, maar langzamerhand worden ze door de larven steeds meer bijgevoerd. Ook de toegang tot het hol wordt schoongehouden, zodat de invliegroute goed open blijft. Zo rond augustus zijn die larven verpopt en valt de zoete afscheiding weg. Dit is echt een ‘cold turkey’ voor ze en dan is alle zoetigheid op tafel een mooi alternatief… Dat er dit jaar zo weinig wespen zijn, kan met het koude voorjaar te maken hebben, omdat er dan ook weinig andere insecten zijn om zich mee te voeden. Ook de vele regen werkt niet mee. Regenbuien verstoren net uitgekomen wespen. Ze kunnen hun nest dan niet goed terugvinden. Verder kunnen nesten in de grond onderlopen of wegspoelen. 

Graafwespen

Maar er zijn gelukkig ook andere soorten wespen te vinden, zoals graaf-, metsel- en sluipwespen. Een soort die op de bekende wesp lijkt is de Bijenwolf, een graafwesp die op Honingbijen jaagt. De bij wordt verdoofd om daarna de voedzame maaginhoud eruit te drukken. Die wordt geconsumeerd. Het vrouwtje brengt de verdoofde bij naar het nest waar dan een ei op of in de buurt gelegd wordt. De larve die uit het ei kruipt heeft dan een verse voedselvoorraad voorhanden. Eerst worden alle niet essentiële delen gegeten. Een eng idee dat je als prooi door blijft leven, terwijl er al een groot deel van je weg is… Deze manier van jongen verzorgen zie je bij veel soorten wespen. De Bijenwolf houdt van droge gebieden, zoals op de hei, maar komt steeds meer in de stad voor. Je zou denken dat betegelde trottoirs en tuinen een hindernis zijn, maar juist onder een trottoirtegel je nest maken biedt ook een zekere bescherming!

Een andere graafwesp is de Cicadendoder. Er zijn meerde soorten Cicadendoders, maar omdat deze Cicadendoder een Schuimcicade predeert, is het vrij zeker dat dit de Gorytes laticinctus is. Andere soorten Cicadendoders zoeken andere soorten cicades. Heel specifiek dus. Vanaf een foto zijn Cicadendoders moeilijk te determineren. 

De Kleine zeefwesp en de Harkwesp zie ik zelden in de tuin. Deze laatste lijkt op een Gewone wesp, maar aan de groene ogen zie je meteen dat het wat anders is. Hem heb ik één keer gespot. Eigenlijk is die meer in de duinen te vinden, waar ze op grote (zweef)vliegen jagen voor hun jongen. Misschien was hij aangetrokken door de grote zandhopen door grondwerkzaamheden om huizen te bouwen in de Bongerd. 

Ook Blokhoofdwespen hebben het voorzien op (zweef)vliegen. Zij nestelen niet in de grond, maar in dood hout. Van de buurvrouw heb ik een mooie appelstam gekregen, waarin veel gaten met verschillende diameter zijn geboord. Die vinden ze heel interessant, net als het insectenhotel. Het was er de afgelopen maand een komen en gaan. Ik heb ze nooit met prooien of bouwmateriaal gezien, maar een stuk of zes wespen gingen een gangetje in en uit en in en uit. 

Van de Pottenbakkerswesp weet ik wel dat ze een nest gebouwd hebben. Hiervan waren enkele individuen actief met bouwmateriaal. Meerdere gangen in dood hout en in bamboe zijn gebruikt om hun nesten te maken. Ze zoeken vervolgens kleine spinnetjes die ze het hol in proppen waar dan een eitje bij gelegd wordt. Maar ja, al dat eten is voor een andere wesp, zoals de Hongerwesp of Goudwesp, ook weer interessant. Ze parasiteren namelijk op Pottenbakkerswespen. En zo wordt het netwerk duidelijk waar ieder insect zijn rol speelt. Elke soort probeert zich zo productief mogelijk te vermenigvuldigen, maar het heeft altijd één of meerdere tegenhangers die de explosieve groei van een soort in toom houdt.

Metselwespen

Als je kleine motjes door de tuin ziet fladderen, dan heb je ook kans op Muurwespen. Zij zoeken namelijk hun rupsen als voedsel voor hun larven. Om ze te lokken een nest te maken, zijn er blokken leem geplaatst. Ze gebruiken die graag als bouwmateriaal. De Goudwesp houdt dat allemaal goed in de gaten. Zodra ze de kans krijgt, legt zij haar eitjes bij de verlamde prooien. Haar eitjes komen eerder uit, eten de larven van de Muurwesp en de overige voedselvoorraad. Goudwespen parasiteren ook op Deukmetselwespen. Die kwam ik eerst tegen op bloeiend Zevenblad en later in het jaar was ze actief in het insectenhotel. Urntjeswespen ten slotte maken van het leem een klein urntje, waarin een eitje wordt afgezet en waar later ook weer kleine rupsen van nachtvlinders bij worden geplaatst. Zo’n urntje zou ik graag eens willen vinden…

En dan zijn er nog heel veel sluipwespen, zij parasiteren ook op andere insecten of spinnen, maar daar heb ik het een ander keertje over. 

Die Limonadewesp die ik vorige week eindelijk zag, heb ik achtervolgd. Ik wilde haar nest wel eens vinden. In plaats daarvan vloog ze pardoes op een spinnenweb om van de spinnenprooi te smullen. Nu kon ik hem eens rustig bekijken. Het bleek geen Gewone wesp te zijn, maar een Duitse wesp. Ik moest het even opzoeken, maar je kunt het zien aan de kop van het beestje. Die is bij de Duitse wesp bijna helemaal geel en bij een Gewone wesp zit er een zwarte middenstreep over de lengte van de kop, in de vorm van een zwart anker. En bij het achterlijf zie je bij Gewone wespen zwarte stippen die verbonden zijn met zwarte banden. Bij Duitse wespen zijn de stippen en de banden juist gescheiden. Niet dat het veel uitmaakt, want ook Duitse wespen kunnen in augustus lastig worden aan tafel…

Meer over wespen, ga naar: https://www.ahw.me/indexwespen.html 

Graafwespen: https://www.natuur-dichtbij.nl/wespen/graafwespen/

Metselwespen: https://www.bestuivers.nl/Portals/5/Publicaties/Bijengasten_Hoofdstukken/Bijenhotelgasten_h17.pdf

Als je vragen hebt, neem dan gerust even contact met mij op: henk@wilmkebreek.nl

Henk van Alst

Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.wilmkebreek.nl/index.php/2021/08/blog-12-wespen/

Het broedseizoen is voorbij …

In de loop van juli waren onze weidevogels wel klaar met broeden en jongen grootbrengen. Alleen een nijlgans zette nog een jong op de weidewereld. De jonge vogels die nog in de polder waren gebleven waren vliegvlug: regelmatig zagen we jonge grauwe ganzen, bergeenden en kieviten hun vliegkunsten oefenen. Na half juli heeft boer Harry de hooilanden en de veevrije andere percelen gemaaid en voor de regenbuien is al het gemaaide gras in grote balen verpakt. Een aantal koeien met kalveren is inmiddels ook in de polder gebracht. De stier loopt bij de jonge koeien en doet goed zijn best. Het vossenraster wordt weer afgebroken en opgeslagen.

Wat zien we in de zomermaanden? Op 1 augustus hebben we weer eens geteld en dit is de score:
Scholekster 2
Bergeend 3 (een paar dagen later bleken er nog wel 7 bergeenden te zijn)
Kieivt 11
Meerkoet 10
Nijlgans 3 (een paar dagen later landde een vlucht van 9 nijlganzen)
Grauwe gans ruim 300
Krakeend 10
Wilde eend 49
Kokmeeuw ruim 400
Kleine mantelmeeuw 4
Lepelaar 2
Ooievaar 2
Blauwe reiger 12
Veel houtduiven, kauwen en kraaien
en 1 haas
De boerenzwaluwen en gierzwaluwen lijken alweer te vertrekken uit hun broedgebied.

De polder lijkt wel stil op zomerse dagen, maar zit ook na het broedseizoen nog vol leven.

Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.wilmkebreek.nl/index.php/2021/08/het-broedseizoen-is-voorbij/

Fotowedstrijd juli-augustus

De 3 winnaars van de maand juli zijn:

1. Tom Jongeling met de Viervlek (Libellula quadrimaculata): deze Libelle is nog niet eerder in en om de polder gezien, een bijzondere waarneming dus en door Tom meteen prachtig gefotografeerd in een spannende compositie.

2. Pieter Vroom met de Platbuik (Libellula depressa). Pieter weet met deze foto een mooi actiebeeld te maken van een mannetje die zojuist een prooi gevangen heeft.

3. Tom Jongeling met de Kraamwebspin (Pisaura mirabilis). De foto laat een mooi uitgelicht vrouwtje zien dat haar eicocon bewaakt.

Het thema voor augustus wordt: ‘Zomer.’

Lekker luieren en genieten van de rust. Laat je inspireren door grazende koeien in de gemaaide polder, zwaluwen met hun jongen op een draad of het wuivende riet in de wind.

Tips & Tricks

Natuurlijk willen we jullie ook een handje helpen. Marga Bögels, van de workshop ‘Fotografie met Smartphone’, geeft elke maand advies hoe je met je telefoon of met je professionele camera tot een verrassend resultaat kunt komen. 

Probeer de sfeer van de zomer te vangen, b.v. aan het einde van de middag is het licht vaak wat warmer. Of zoek juist spanning in de scherpe contrasten. Volg je gevoel.

Stuur je foto’s -met naam- uiterlijk 30 juni naar  fotowedstrijd@wilmkebreek.nl  en korte tijd later zullen ze te zien zijn op de pagina ‘Fotowedstrijd’ onder menu-item ‘Activiteiten’. 

Auteursrecht

Als je een foto opstuurt, geef je meteen ook toestemming dat de Vereniging tot Behoud van de Wilmkebreekpolder de foto auteursrechtenvrij mag gebruiken voor de website of voor andere uitingen van de vereniging. We zullen je naam natuurlijk bij de foto vermelden.

Marga, Sabine, Henk

Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.wilmkebreek.nl/index.php/2021/08/fotowedstrijd-juli-augustus/

Blog 11 – Zweefvliegen

29 juli 2021

Fotograferen van insecten is mijn hobby (geworden). En dan heb ik het over de makkelijk te vinden soorten. Of zoals Aglaia Bouma het omschreef met ‘instapinsecten’. Vaak zijn dat bloembezoekende soorten en dan kom je veel zweefvliegen tegen. Zeker als er door het hele seizoen heen wilde planten staan te bloeien. Maar wat me vooral verbaasd is de enorme soortenrijkdom van deze tweevleugeligen. De waarneming-app geeft meestal wel aan welke soort er is gefotografeerd, maar ik heb ook veel hulp van het handige determineerboekje ‘Zweefvliegen van Nederland en België’ van André Schulten. En op www.bestuivers.nl is de gratis publicatie ‘De Nederlandse Zweefvliegen’ te downloaden. Mannetjes zijn over het algemeen goed van vrouwtjes te onderscheiden doordat de ogen groter zijn en elkaar – bijna – raken, terwijl er bij vrouwtjes meer afstand zit tussen de ogen.

Mimicry

Om te beginnen lijken veel soorten zweefvliegen sprekend op een wesp, bij of hommel. Een vogel die bijvoorbeeld een wesp gevangen heeft en daar een vervelende ervaring mee heeft gehad, zal dat niet snel nog een keer doen. Hoe meer je als ongevaarlijk, maar smakelijk, vlieg het strepenpatroon van zo’n wesp kunt nabootsen, des te minder kans er is om door een vogel gegeten te worden. Deze evolutionaire aanpassing heet mimicry en is vaak een goede bescherming. De Kleine bandzweefvlieg, de Grote kommazweefvlieg of de Gewone pendelvlieg zijn daar een mooi voorbeeld van. De Hommelbijvlieg heeft dan gelijkenis met een hommel en de Kleine bijvlieg en Blinde bij lijken op een bij. De Blinde bij maakt ook nog eens een zoemend geluid tijdens het vliegen en laat – net als de Honingbij – zijn pootjes hangen. Zelfs de tekening van een Stadsreus en Witte reus zijn afschrikwekkend. Van de eerste ontmoeting met deze twee soorten deinsde ik naar achteren!

Niche

Het leuke van die twee reuzen is dat ze een heel onverwachts gedrag hebben. Het vrouwtje zoekt een wespennest op en lijkt enige dagen de tijd te nemen om de geur van wespen op haar lichaam te wrijven. Pas dan gaat ze het wespennest in. Dat lijkt ongehinderd te kunnen omdat wespen haar in het donker als soortgenoot ‘herkennen’. Nadat ze haar eieren heeft afgezet, leven de larven van het afval in het wespennest. En zo heeft iedere soort zweefvlieg een eigen specifieke rol, een eigen ‘niche’ in het ecosysteem tuin. De larve van het Kruiskruidgitje leeft in de steel en wortels van Kruiskruidsoorten. De larven van bijvliegen, zoals de Hommelbijvlieg, leven in het water. Ze hebben een lange adembuis waardoor ze net boven water lucht kunnen happen. Ze leven van organisch materiaal. Dat geldt ook voor de Weidevlekoog en de Gewone pendelvlieg. Larven van de Menuetzweefvlieg leven ook van organisch materiaal, maar dan in composthopen en mest. De volwassen insecten hebben een typisch baltsgedrag dat lijkt op een dans (menuet is een Franse dans). De moeraszweefvlieg ten slotte leeft, net als haar larve, in de buurt van riet.

Biologische bestrijding

In de blog over bladluizen werd al de rol van zweefvliegen beschreven als biologische verdelging van bladluizen. De volwassen insecten (bijvoorbeeld de Grote Kommazweefvlieg en de Witte halvemaanzweefvlieg) eten dan van stuifmeel en nectar, maar de larven storten zich op de bladluizen. Als er nu gif gespoten wordt, dan zullen de meeste luizen het loodje leggen en hun verdelgers, de zweefvliegen. Maar omdat luizen zich zo snel kunnen vermenigvuldigen, zal hun aantal snel weer gerezen zijn. De zweefvliegen, de predatoren, hebben langer de tijd nodig zich in aantal te herstellen, waardoor de luizen vrij baan hebben. Gif spuiten tegen bladluis zou best eens kunnen betekenen dat er per saldo meer bladluizen zullen zijn. Gif is natuurlijk sowieso uit den boze. Als je de natuur zijn gang laat gaan, zal het wellicht aanvankelijk wat langer duren, maar ten slotte grondiger haar werk doen.

Henk van Alst

henk@wilmkebreek.nl

Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.wilmkebreek.nl/index.php/2021/07/blog-11-zweefvliegen/

Blog 10 – Gracieuze rover

19 juli 2021

Oeverlibel

Vanmiddag zijn de waterplanten in de vijver uitgedund en op het droge aan de waterkant gelegd. Slakken en larven kunnen dan nog terug het water in. Het oppervlak was vrijwel dichtgegroeid. Onzichtbaar gemaakt voor wat er zich in het water afspeelt. Ik had daarmee blijkbaar een Oeverlibel verstoord, want direct daarna inspecteerde het weer zijn territorium en vloog alsmaar rondjes boven het water. Het vrouwtje Oeverlibel is geelbruin en het mannetje heeft een grijsblauw lichaam en daarmee goed uit elkaar te houden. Maar niet bij jonge mannetjes (mei-juni). Ze zijn nog niet geslachtsrijp en moeten hun typische blauwe kleur nog ontwikkelen. 

Goede rovers zijn het. Terwijl ik een paringsrad van de Azuurwaterjuffer aan het fotograferen was, vloog een vrouwtje Oeverlibel pardoes langs me heen en verstoorde het stel. Het vrouwtje Azuurwaterjuffer was de klos en werd prompt gegeten. Het mannetje had het nakijken…

Paringslus

Als een juffermannetje een vrouwtje ziet, dan springt hij echt op haar. Hij probeert met zijn grijporgaan dat aan het achterlijf zit, haar achter haar kop beet te pakken. Als een vrouwtje niet wil paren, zal ze dit proberen te voorkomen. Als ze wel paringsbereid is, zal ze haar geslachtsopening onder het copulatie-orgaan van het mannetje brengen. Een spermapakketje dat het mannetje al had klaargelegd, wordt dan door het vrouwtje opgenomen. Tsja, is dit dan een paring? En dan deed ik nog een interessante waarneming van 2 ‘parende’ mannetjes Oeverlibel. Gewoon, bij ons in de tuin, dat was wel weer leuk!

Zon en regen

Libellen vliegen snel, kunnen helikopteren en zelfs achteruitvliegen. Ze zijn vooral bij goed weer actief: ze jagen, eten en sommige soorten paren zelfs in de lucht. Ze horen tot een van de oudste insectensoorten en zijn de eerste vliegende insecten op aarde. Met enorme ogen houden ze alles nauwlettend in de gaten. Zo’n onhandig vliegend paringsrad van de tragere juffer was dan ook een buitenkansje! Maar ook juffers zijn rovers. Zij jagen weer op kleine vliegjes en als het zo uitkomt ook elkaar. Zowel juffer- als libellenlarven larve zijn carnivoren. Het kikkervisje staat zeker op hun menu. Een larve van een libel leeft 1 – 3 jaar in het water voordat het – op een regenachtige morgen – uit het water kruipt en uitsluipt. Het larvenhuidje zie je soms nog wel aan de stengel van een Gele Lis of andere waterplant hangen.

Van voor- tot najaar

Glassnijders zijn in het voorjaar actief. Er zijn dan nog geen andere libellen. Ze hebben het rijk dan alleen. Ook Vuurjuffers kun je al vroeg in het jaar waarnemen: half april tot begin juli. Ze zijn op dit moment alweer verdwenen. In mei-juli zijn de Vroege glazenmakers actief, te herkennen aan de groene ogen. De Azuurwaterjuffer is dan ook uitgeslopen en de hele zomer tot en met augustus te vinden, samen met het Lantaarntje. Heidelibellen zie je van juni tot eind september. De Paardenbijter van juli tot eind september. De Blauwe glazenmaker plakt daar nog een maand aan vast.

Later in de zomer, van juli tot en met oktober, komen dan de Houtpantserjuffers tevoorschijn. Zij zetten hun eitjes niet in het water af, maar onder de bast van takken, die over het water hangen. Je ziet ze aan de top van een struik op bloem alles in de gaten houden en schieten dan ineens de lucht in om een vliegje te vangen en keren weer terug op hun plekje.

Op de website van de vlinderstichting (https://www.vlinderstichting.nl/libellen/alles-over-libellen/libel-of-juffer/) kun je veel informatie vinden.

Als je vragen hebt, neem gerust even contact met mij op: henk@wilmkebreek.nl

Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.wilmkebreek.nl/index.php/2021/07/gracieuze-rover/

Fotowedstrijd juni en juli

Dit keer niet zo veel inzendingen dus maar één winnaar.

Het thema voor de maand juli is “Insecten”. Zie hier alle informatie en de tips en tricks van Henk en Marga.

De Winnaar van juni

De winnaar van de fotowedstrijd juni, Thema “Kleur en Licht” is Harald Hooghiemstra.

Een fraaie wijdse foto van de zomerse Wilmkebreekpolder volop in de bloei. Een mooi evenwichtig beeld met het diagonale slotenpatroon. De koeien versterken het beeld evenals hun reflectie in de sloot. De gele en roodbruine kleuren in het gras zorgen voor levendigheid en de zon verlicht het water voor een mooi contrast.

Klik hier voor alle inzendingen van de maand juni

Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.wilmkebreek.nl/index.php/2021/07/fotowedstrijd-juni-en-juli/

De Landsmeerderdijk / Oostzanerdijk hoeft niet te worden versterkt!

Zojuist heeft HHNK in een informatie-bijeenkomst via het internet bekend gemaakt dat de Landsmeerderdijk / Oostzanerdijk (tot Appelweg) niet hoeft te worden versterkt. Nader geo-technisch onderzoek in combinatie met nieuwe berekeningen hebben uitgewezen dat de stabiliteit van de dijk in orde is. Ook geldt dat mocht er afschuiving van de dijk optreden dat dan de zogenaamde restbreedte van de dijk nog groot genoeg is om het water vanuit het Zijkanaal I tegen te houden. Goed nieuws dus!

De gemeente Amsterdam gaat zich de komende tijd buigen over de vraag hoe de weg op de dijk het beste kan worden ingericht. Basis-idee nu is: er komt een voetpad langs de polder, de weg wordt door auto’s (geen vrachtauto’s) en fietsers gedeeld, en er worden parkeervakken gemaakt bij de woonboten (met toegang en afvalplaats). Het herinrichtingsplan wordt niet op korte termijn gemaakt. Eerst wordt door de gemeente een Ambitiedocument Zijkanaal I opgesteld voor Buiksloterdijk en Landsmeerderdijk / Oostzanerdijk (waarin allerlei zaken worden meegenomen en waarin kan worden geparticipeerd door de buurtbewoners).

Wanneer we meer informatie krijgen komen we hier op terug.

Het bestuur van de Vereniging tot Behoud van de Wilmkebreekpolder

Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.wilmkebreek.nl/index.php/2021/06/de-landsmeerderdijk-oostzanerdijk-hoeft-niet-te-worden-versterkt/

Blog 9 – Wesp zonder taille

Bladwespen zijn evolutionair gezien vrij primitieve wespen en over het algemeen ongevaarlijk en vegetarisch. Het verschil met de ons zo bekende limonadewesp is dat ze geen typische wespentaille hebben. De larve is ook geen rups, maar een zogenaamde bastaardrups.

Heb ik net in het voorjaar Grote wederik aangeplant om de Slobkousbij te lokken, zie ik dat in de afgelopen weken de plant tot de nerf toe wordt opgevreten. Even uitgezocht hoe dat kan. Nu blijkt dat waarschijnlijk een bladwesp, Monostegia abdominalis de schuldige is. De bastaardrups is gek op Wederiksoorten. En ook best een opvallend bastaardrups met zijn blauwgroene, melkwitte uiterlijk. Toch zijn de foto’s van de waarnemingen voor zowel het volwassen insect als de larve niet goedgekeurd door waarneming.nl

Met de app van waarneming.nl zijn veel insecten snel te determineren, maar het soort bladwesp is op foto blijkbaar lastig te bepalen. De afgebeelde insecten op de fotopagina zijn overigens bijna altijd goedgekeurd door waarneming.nl, maar dit keer met bladwespen is dat dus niet bij alle gevallen duidelijk. 

Al eerder dit jaar dacht ik op mijn fotojacht door de voortuin een vreemde bij te zien, maar het was een – weinig voorkomende – knotssprietbladwesp. Nooit eerder hier gezien. De larven eten van kamperfoelie. Als ze niet vreten, zitten ze opgerold op de onderkant van het blad. Bij gevaar kunnen ze door een reflex bijtend lichaamsvocht ongeveer 10-20 cm ver weg spuiten. Hij is mij niet duidelijk geworden of alleen de bastaardrups dit kan of ook het volwassen dier. Maar ik houd maar liever wat afstand.

Is de Gele lis aangevreten, dan is de kans groot dat er de larve van de Irisbladwesp te vinden is. Ik denk dat ik nog maar één keer het volwassen insect gezien heb. Ze leggen al vroeg in het jaar hun eitjes op de plant. Het is voor de bastaardrups dan een kwestie van snel en veel eten. Op gardensafari.nl lees ik dat ze in juli de grond ingaan, onder de grond een cocon spinnen en zich daarin verpoppen. Pas in mei van het jaar erop komen ze uit. Als ze in grotere aantallen voorkomen, kunnen ze een behoorlijke schade aanrichten. De volwassen dieren leven maar kort en worden zelden gezien. 

Dit jaar geef ik Zevenblad de kans om te bloeien. Het is natuurlijk een woekeraar, maar de bloem trekt wel veel insecten aan. Zevenblad is de waardplant  van de bladwesp Tenthredo campestris. Op de foto zie je een prachtige man zitten. Op bloeiend Zevenblad zat ook de prachtig groene bladwesp Rhogogaster chlorosoma. Het volwassen dier leeft van kleine insecten en van stuifmeel en nectar van de Berenklauw. Maar deze plant staat niet in de tuin. De larven echter eten van lijsterbes, eik, wilg, hazelaar, roosachtigen, els en populier. En die staan wel in de tuin of in ieder geval in de buurt.

Als je op internet zoekt op bladwespen, dan word je vaak eerst doorverwezen naar allerlei sites hoe je de insecten het beste chemisch kunt verdelgen. Dit geldt voor veel insecten. Omdat de larven van bladwespen over het algemeen stevig vretende vegetariërs zijn, vind niet iedereen dat leuk. Als ik aangevreten blad in de tuin tegenkom, dan vind ik dat juist een goed teken. Een teken dat de tuin leeft! 

Kijk eens bij https://www.natuur-dichtbij.nl/wespen/bladwespen/ voor nog meer soorten. Ook op Anneliesnatuurlijk.nl vind je veel mooie foto’s, ook van bladwespen.

Inmiddels is het erg druk bij het insectenhotel met bijen, vliegen en wespen en daar schrijf ik de volgende keer over.

Heb je vragen of opmerkingen, mail dan naar henk@wilmkebreek.nl

Permanente koppeling naar dit artikel: https://www.wilmkebreek.nl/index.php/2021/06/wesp-zonder-taille/